Morocco Berry Conference’24: Zmiany na rynku truskawki i maliny
Podczas Marocco Berry Conference (Agadir, 14 listopada 2024 r.) zaprezentowano najnowsze dane dotyczące globalnego rynku owoców jagodowych. Analizy wskazują na dynamiczne zmiany w konsumpcji, produkcji i handlu truskawkami oraz malinami, które mogą wpłynąć na kształtowanie nowego układu sił w tej branży. Szczególną uwagę przyciągnął wzrost zapotrzebowania w Polsce – kraju z największym spożyciem truskawek i malin w UE – oraz rosnące możliwości eksportowe krajów regionu Morza Śródziemnego. Polska staje się kluczowym celem dla globalnych graczy na rynku owoców jagodowych.
Rynek truskawek
Produkcja truskawek na świecie
Według FAO w ciągu ostatnich 10 lat produkcja truskawek na świecie wzrosła o 28%, osiągając 9,570 mln ton w 2022 r. wobec 7,455 mln t w 2013 r. Jeżeli chodzi o średnią trzyletnią, to w latach 2013-2015 wyniosła ona 7,785 mln t, zaś w 2020-2022 już 9,29 mln t, dając wzrost o 19%. Dynamiczne wzrosty w basenie Morza Śródziemnego odnotowały Turcja (+73%) i Egipt (+77%), podczas gdy Hiszpania (-4%) i Włochy (-20%) zmagały się ze spadkami. W tym regionie dała się zauważyć również zwyżka w Grecji (+39%) i Maroku (+4%).
Konsumpcja truskawek w UE 27+ UK
Zaskakująco natomiast przedstawiają się najnowsze dane dotyczące konsumpcji truskawek w krajach Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii. Mianowicie najwyżej w tym rankingu plasuje się… Polska, osiągając wynik 4,65 kg na osobę rocznie. To znacznie więcej niż w Austrii i Estonii, które zajmują drugie i trzecie miejsce z wynikiem odpowiednio 3,63 kg i 3,44 kg na osobę. Ten trend wzrostowy stawia Polskę w centrum uwagi globalnych producentów.
Import truskawek do Europy
Import truskawek w UE 27 + UK w ciągu ostatnich 10 lat wzrósł o blisko 8%, a biorąc pod uwagę średnią trzyletnią, wzrost ten wyniósł 9%, osiągając pułap średnio 463 tys. ton dla lat 2020-2022. Najwyższy poziom importu osiągnięto w 2022 roku – 486 tys. ton, wskazując na stabilność wieloletniego trendu zwyżkowego.
Jeżeli chodzi o czołowych odbiorców truskawek, to są to kolejno Niemcy, Francja i Wielka Brytania. Jednakże w ciągu ostatniej dekady zaobserwowano wzrost importu w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Polsce (dane FAO za lata 2013-2020). Natomiast Francja i Belgia wykazują spadek wolumenu truskawek sprowadzanych do kraju. Na niezmienionym poziomie pozostają Włochy, Austria i Portugalia. Tym samym Polska plasuje się w pierwszej ósemce największych odbiorców truskawki ze średnią za lata 2020-2022 na poziomie 20 tys. ton.
Eksport truskawek
Jeżeli chodzi o eksport truskawek z regionu Morza Śródziemnego, stabilną pozycję lidera utrzymuje Hiszpania, z niewielkim wzrostem o 5%. Tak wynika z danych FAO za lata 2013-2022. Natomiast wyraźny skok w eksporcie truskawek odnotowały Grecja (+124%) i Turcja (+104%) oraz Egipt (+6%). Na piątym miejscu plasuje się Maroko z 2% wzrostem, a ranking ten zamykają Włochy ze znacznym spadkiem eksportu (-25%).
Eksport truskawek w regionie Morza Śródziemnego:
- Hiszpania: +5%.
- Grecja: +124%.
- Egipt: +6%.
- Turcja: +104%.
- Maroko: +2%.
- Włochy: -25%.
Rynek malin
Produkcja malin na świecie
Wzrosty obserwujemy również na rynku malin. Światowa produkcja tych owoców zwiększyła się w ciągu ostatnich 10 lat o 56%, osiągając 936 tys. ton w latach 2020–2022. Średnia produkcja w latach 2013-2015 wyniosła 629 tys. ton, zaś w latach 2020-2022 już 937 tys. ton.
Tym samym średnia trzyletnia wzrosła o 46%.
Konsumpcja malin w UE 27 + UK
Dane dotyczące rocznej konsumpcji malin na osobę jeszcze bardziej zaskakują niż w przypadku truskawki. Mianowicie spośród krajów UE 27 + UK Polacy spożywają tych owoców 2,75 kg/osobę, czyli ponad trzykrotnie więcej niż pozostali Europejczycy! Daleko za nami plasują się Bułgarzy (0,85 kg/os.) i Litwini (0,77 kg/os.)
Import malin
Jednocześnie import malin w UE 27 + UK wzrósł o 117% w porównaniu do poprzedniej dekady, osiągając średnio 177 tysięcy ton rocznie. Niemcy (41 tys. ton) i Hiszpania (40,8 tys. ton) pozostają największymi importerami, podkreślając znaczenie rynku europejskiego. Natomiast Polska w latach 2021-2022 sprowadzała ponad 4,5 tys. ton tych owoców, odnotowując wzrost importu o 32% w ciągu ostatnich 10 lat.
Eksport malin
W ślad za rosnącym popytem swój eksport zwiększyły kraje z basenu Morza Śródziemnego. Tutaj prym wiodą Hiszpania i Maroko, które kontrolują 99% eksportu malin w tym regionie. Hiszpania odnotowała wzrost eksportu o 130%, podczas gdy Maroko zwiększyło wysyłki aż o 675%. Rośnie też znaczenie Portugalii, która zwiększyła sprzedaż na rynki zagraniczne o +219%.
Globalny rynek owoców jagodowych. Czy Polskę zaleje import truskawek i malin?
Co powyższe dane oznaczają dla polskiego rynku? Wzrost konsumpcji owoców jagodowych w Polsce, gdzie roczne spożycie truskawek wynosi już 4,65 kg/os., a malin 2,75 kg/os., tworzy zarówno szanse, jak i wyzwania. Rosnące zapotrzebowanie może zwiększyć popyt na krajowe owoce. Ale z drugiej strony rodzi to ryzyko większej zależności od importu, co widać na przykładzie borówki. Mianowicie import tych owoców do Polski wzrósł w ciągu ostatnich dwóch lat o 64% przy jednoczesnym minimalnym wzroście eksportu (+6%). Polska, będąc jednym z wiodących producentów owoców jagodowych, musi więc zmierzyć się z rosnącą konkurencją na własnym rynku. Czym możemy wygrać? Przede wszystkim smakiem, jakością i lokalnością.
Czytaj również: