7. Jaki jest wpływ nawożenia mineralnego na odczyn gleby?
Kliknij i posłuchaj siódmego odcinka podcastu, Calfert o Uprawie w Twojej ulubionej aplikacji podcastowej;
W czasie sezonu wegetacyjnego poprzez nawożenie posypowe i fertygację aplikujemy różne nawozy mineralne. Składniki pokarmowe w nich zawarte są potrzebne roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Ale czy zdajemy sobie sprawę jaki jest wpływ nawozu mineralnego na odczyn gleby? Czy znamy tą podstawową właściwość wybranego nawozu na odczyn gleby? Ile potrzebujemy kilogramów wapnia aby zneutralizować 1 kilogram saletry amonowej czy MAPu? Zapraszamy do przeczytania artykułu i wysłuchania siódmego odcinka podcastu, w którym przedstawimy potrzeby wapniowania celem neutralizacji procesu zakwaszenia gleby wywołanym stosowaniem nawozów mineralnych. Poruszymy kwestię „problemów” z fosforem. Tematy te poruszą eksperci firmy Calfert – Jarosław Barszczewski i Albert Zwierzyński.
[optin-cat id=79013]
Jeśli masz pytania, chciałbyś przedyskutować Twoje wątpliwości lub zasugerować temat kolejnego odcinka to kliknij link, ZADAJ PYTANIE i wypełnij formularz kontaktowy.
Bardzo prosimy podziel się tym podcastem Calfert o Uprawie, że swoimi znajomymi plantatorami, sadownikami lub warzywnikami. Za każdą recenzję, komentarz i polecenie Bardzo Serdecznie Dziękujemy.
Właściwości nawozów mineralnych stosowanych na Twojej plantacji.
Zawsze należy czytać etykiety nawozów, stosowanych celem uzupełnienia składników pokarmowych i dostarczenia ich rośliną. Tak mówi teoria. A jak jest w praktyce? Bo przeczytanie to jedno, a drugie to zrozumienie i wiedza, w jaki sposób nawóz zadziała na glebę i jej środowisko? Czy będzie alkalizował czy zakwaszał? To pytania, na które trzeba znać odpowiedź w kontekście dbania o prawidłowe odczyn gleby, bo długotrwałe korzystanie z jednego typu nawozu może mieć ogromny wpływ na odczyn podłoża. Kolejna ważna kwestia to znajomość właściwości fizjologicznych i chemicznych nawozów. Tych informacji nie da się znaleźć w etykiecie, ale można o nie dopytać producenta lub specjalistę.
Wpływ nawozów mineralnych na odczyn gleby.
Tutaj niestety bez chemii ani rusz, bo skład chemiczny konkretnego nawozu określa fizjologiczny odczyn danego produktu w roztworze glebowym. Przykładem niech będzie dla nas saletra amonowa, która ma tyle samo kationów co anionów, czyli nawóz będzie fizjologicznie zakwaszający. Siarczan amonowy natomiast będzie silnie zakwaszał ponieważ w swoim składzie ma dwa razy tyle kationów co anionów.
Tabela. Wpływ wybranych nawozów mineralnych na odczyn gleby uprawnej.
|
Nazwa |
Wpływ na odczyn gleby |
|
Siarczan amonu |
silnie zakwaszający |
|
Saletra amonowa |
zakwaszająca |
|
Mocznik |
zakwaszający |
|
Nawozy zawierające siarkę |
zakwaszające |
|
Sól potasowa |
neutralna |
|
Dwuwodny siarczan wapnia |
neutralny |
|
Saletra potasowa |
alkalizujący |
|
Wapno węglanowe
|
alkalizujący
|
|
Wapno tlenkowe |
alkalizujący |
Proste, pod warunkiem, że chemię ma się w jednym palcu. A co, jeśli się nie ma?
Jeśli macie wątpliwości związane z prawidłowym określeniem wpływu konkretnego nawozu na odczyn gleby, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami – Jarosławem Barszczewskim i Albertem Zwierzyńskim.
Istotną kwestią, którą należy poruszyć jest dostarczanie potasu. Są trzy podstawowe nawozy potasowe: sól potasowa, siarczan potasu i saletra potasowa. Jaki jest wpływ każdego z nich na pH gleby?
Siarczan potasu będzie fizjologicznie kwaśny (na jeden anion przypadają dwa kationy), natomiast sól potasowa i azotan potasu będą fizjologicznie obojętne.
Sytuacja komplikuje się trochę, gdy używamy nawozów wieloskładnikowych, które mogą zawierać jedną, dwie lub trzy, formy azotu, dodatkowo potas, siarkę, fosfor i inne składniki. Na szczęście problemy mogą stanowić tylko nawozy granulowane do stosowania posypowego. Nawozy wieloskładnikowe przeznaczone do fertygacji muszą zawierać informacje na temat pH 1 % roztworu. Dzięki tej informacji Plantator wie jaki wpływ na odczyn ma nawóz wieloskładnikowy stosowany wraz z fertygacją.
W poniższej tabeli określono dawki nawozu wapniowego wyrażone w CaO, niezbędne do mineralizacji 100 kg wybranego nawozu mineralnego. Z poniższej tabeli możemy wywnioskować iż jeśli zastosujemy 100 kg nawozu zawierającego siarkę elementarną, to powinniśmy wysiać 336 kg CaO, czyli przeliczając na dawkę nawozu HORTIWAP KREDA będzie to 633 kg nawozu na jeden hektar. Takie kalkulacje należy uwzględnić, jeśli wysiewamy na naszej plantacji nawozy mające zakwaszający wpływ na odczyn gleby.
| Nazwa | Nawóz wapniowy tlenkowy 60% CaO | Nawóz wapniowy węglanowy 50% CaO |
| Dawka nawozu wapniowego w kg/ha, niezbędna do mineralizacji 100 kg nawozu mineralnego; | ||
| Siarka elementarna | 280 | 336 |
| Siarczan amonu | 140 | 168 |
| Mocznik | 153 | 184 |
| Saletra amonowa | 57 | 68 |
| MAP | 40 | 48 |
| Saletrzak | 28 | 34 |
Tabela. Potrzeby wapnowania określone jako wniesienie CaO do gleby, celem neutralizacji procesu zakwaszenia wywołanego stosowaniem nawozów mineralnych.
Odsyłamy do podcastu – w 7. minucie nagrania Jarosław Barszczewski wyjaśnia, jak interpretować informacje na temat pH roztworu.
Nawozy do fertygacji z linii FERDYGOLD posiadają informacje dotyczącą pH 1 % roztworu danego nawozu, przewodności elektrolitycznej (EC) 0,1% roztworu, oraz ilości gram nawozu jaką można rozpuścić w jednym litrze wody. W poniższej tabelki, przedstawiono dla wszystkich nawozów FERTYGOLD te ważne informacje.
Coraz popularniejszym i chętnie stosowanym nawozem jest dwuwodny siarczan wapnia, HORTIWAP SIARCZAN WAPNIA. To nawóz dostarczający roślinom zarówno wapń jak i siarkę, który powinien mieć neutralny wpływ na pH gleby, czyli nie powinien jej ani mocno zakwaszać, ani alkalizować. Czy tak jest na pewno? Niekoniecznie. Jon siarczanowy jest bowiem dosyć łatwo przechodzi w formy nierozpuszczalne i taki nawóz będzie miał działanie alkalizujące, nie będzie fizjologicznie obojętny.
Istnieje jeszcze jedna sytuacja, w której plantator może mieć wątpliwości co do działań, które powinien podjąć. Co zrobić jeśli odczyn gleby na plantacji jest uregulowany ale zawartość wapnia według analizy metodą ogrodniczą jest niska? Czy sięgnięcie po siarczan wapnia będzie dobrym rozwiązaniem?
Są dwa rozwiązania, które można zastosować w tej sytuacji. Jakie? Zapraszamy do podcastu – rozwiązania omawiają nasi eksperci w 10. minucie nagrania.
Podsumowując: jeśli stosujemy nawozy powinniśmy znać ich właściwości oraz wiedzieć w jaki sposób neutralizować zwiększone zakwaszenie gleby spowodowane stosowanymi nawozami mineralnymi.
Stosowanie nawozów wapniowych do regulacji odczynu gleby.
Nawozy wapniowe są stasowane w celu zneutralizowania zwiększonego zakwaszenia gleby spowodowanego stosowaniem nawozów zakwaszających glebę.
Samo wapnowanie jednak nie ma na celu tylko zmianę odczynu, ale ma za zadanie wytworzenie zdolności do okresowego zatrzymywania wapnia dostępnego dla roślin w glebie.
W 15 minucie podcastu, Jarek wspomina o tabeli oceny potrzeb wapnowania gleby w zależności od jej pH mierzonego w 1 mol KCl i klasy agronomicznej.
| Ocena potrzeb wapnowania | pH w 1 mol KCL | |||
| Klasa agronomiczna gleby | ||||
| Bardzo lekka | Lekka | Średnia | Ciężka | |
| Konieczne | <4,0 | <4,5 | <5,0 | <5,5 |
| Potrzebne | 4,0-4,5 | 4,5-5,0 | 5,0-5,5 | 5,5-6,0 |
| Wskazane | 4,6-5,0 | 5,1-5,5 | 5,6-6,0 | 6,1-6,5 |
| Ograniczone | 5,1-5,5 | 5,6-6,0 | 6,1-6,5 | 6,6-7,0 |
| Zbędne | >5,5 | >6,0 | >6,5 | >7,0 |
Tabela. Ocena potrzeb wapnowania gleby mineralnej w zależności od kategorii agronomicznej gleby oraz jej odczynu. [IUNG, 2015]
Rekomendujemy, aby wapnowanie nawozem HORTIWAP KREDA zrobić również po zbiorze owoców. Trzeba to zrobić, bo sporo tego wapnia wywieźliśmy z plantacji wraz z owocami (przeciętnie jest to 150-180 kg Ca z ha). Jeśli plantacja prowadzona jest na podwyższonych zagonach, ściółkowanych czarną folią lub czarną agrowłókniną, warto przed formowaniem zagonów wykonać analizę gleby, aby wiedzieć jaka dawka nawozu wapniowego będzie odpowiednia. Po więcej informacji na temat analizy gleby zapraszamy do 6. odcinka podcastu O Uprawie:
6. Odczyn gleby w uprawie truskawek i malin, dlaczego jest taki ważny?
Drugim nawozem, który warto podać jest NEUTRASOL, to tiosiarczan wapnia, który w swoim składzie zawiera także niewielką ilość magnezu. Ma pozytywny wpływ na regulację dostarczanie wapnia w strefę korzeniową roślin uprawnych.
Przyswajalność poszczególnych pierwiastków a pH gleby
Odczyn gleby ma kluczowe znaczenie jeśli chodzi o przyswajalność poszczególnych pierwiastków podawanych w nawozach. Skupimy się na fosforze, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju owoców. Warto przytoczyć słowa dr hab. Zbigniewa Jarosza, który mówi, że najpierw zaleca uregulowanie odczynu gleby, a dopiero później, po kolejnej analizie uzupełnienie fosforu do optymalnego poziomu.
Dlaczego fosfor jest „problematyczny”?
Dlaczego piszemy o fosforze w takim kontekście? Dlaczego ten pierwiastek jest problematyczny? Ponieważ im niższe jest pH gleby, tym łatwiej fosfor wchodzi w związki nierozpuszczalne lub trudno rozpuszczalne w wodzie i rośliny mają trudność z pobraniem go strefy korzeniowej. A powiedzmy tutaj ze fosfor musi się znajdować bardzo blisko włośników aby mógł być pobrany. Mało tego – niskie pH może doprowadzić do uwolnienia jonów glinu, co z kolei może spowodować zatrucie roślin glinem. Większość gleb średnich i ciężkich, zawiera sporo glinokrzemianów, które w niskim pH się rozpuszczają i stają się dostępne dla roślin. Takiej sytuacji należy unikać za wszelką cenę. Jest to jeden z powodów, dla którego określamy fosfor mianem „problematyczny”.
Jakie są drogi obejścia tych, jakże mało przyjemnych, cech fosforu?
- Zastosowanie formy polifosforanowej, która jest bardziej odporna zarówno na pH wysokie, jak i niskie.
- W niskim pH dobrze zachowują się monofosforan potasu.
Po więcej informacji na temat fosforu zapraszamy do podcastu.
[optin-cat id=75273]
Podsumowując – warto zacząć od analizy podłoża, która określi zapotrzebowanie gleby na fosfor, po czym uzupełnić go przez nawożenie posypowe oraz w fertygacji. Ważnym terminem podania tego pierwiastka jest wczesna wiosna.
Jeśli masz pytania dotyczące systemów uprawy truskawek, to proszę zadaj nam swoje pytania. Skorzystaj już teraz z zakładki ZADAJ PYTANIE.
Bardzo prosimy podziel się tym podcastem Calfert o Uprawie, że swoimi znajomymi plantatorami, sadownikami lub warzywnikami. Za każdą recenzję, komentarz i polecenie.
Bardzo Serdecznie dziękujemy za Twoją uwagę.
Do usłyszenia w kolejnym odcinku podcastu Calfert o Uprawie!
Zapraszają: Jarosław Barszczewski oraz Albert Zwierzyński.
Music and Sound effects obtained from https://www.zapsplat.com