Czy uprawa jeżyny to opłacalny biznes?
Rosnąca popularność uprawy jeżyny nie powinna dziwić. Za jej owoce można uzyskać atrakcyjne ceny, awybitne właściwości prozdrowotne dodatkowo podnoszą ich wartość. Aby jednak ta produkcja była opłacalna, kluczowe jest zrozumienie czynników wpływających na rentowność plantacji.
Po pierwsze: dobrze zaplanuj kanały sprzedaży
Zanim przystąpisz do sadzenia jeżyn, pamiętaj o zasadzie „mniej znaczy więcej”. Rynek na ten owoc nie jest tak chłonny jak w przypadku malin czy truskawek, dlatego rozsądne planowanie skali uprawy pozwoli uniknąć strat. Przyjmuje się, że nasadzeń jeżyny nie powinno być więcej niż 10-15% plantacji. Przy większej produkcji mogą pojawić się problemy ze zbytem.
Ważne jest też dostosowanie produkcji do planowanych kanałów sprzedaży, ponieważ od nich zależą wymagania dotyczące owoców:
- Rynki lokalne: tu najważniejszy jest smak i świeżość owoców. Klienci poszukują bowiem owoców gotowych do bezpośredniego spożycia.
- Rynki hurtowe: oprócz smaku, liczy się także trwałość po zbiorze (tzw. shelf-life).
- Markety i rynki eksportowe: w tym przypadku priorytetem jest twardość owoców, która zapewnia odporność na długi transport. Smak schodzi tu na dalszy plan.
W związku z powyższym ważny jest też wybór odmiany. W Polsce standardem jest już jeżyna bezkolcowa szkockiej hodowli ’Loch Ness’. Odmiana ta wyróżnia się bardzo dużymi i słodkimi owocami. Z kolei ’Sweet Royalla’ ma jeszcze słodsze i bardzo twarde owoce, co czyni ją idealnym wyborem na najbardziej wymagające rynki.
Główne choroby w uprawie jeżyn
Oczywiście jednym z nieodłącznych aspektów uprawy jeżyn jest walka z chorobami i szkodnikami. Jedną z najbardziej problematycznych chorób jest przypąkowe zamieranie pędów, gdyż obecnie nie ma zarejestrowanych środków do jej zwalczania. Ponadto, należy zwrócić uwagę na ochronę przed antraknozą. Jeżynę mogą porażać również szara pleśń, rdza jeżyny i mączniak.
Drosophila suzukii i inne szkodniki jeżyny
Innym, coraz powszechniejszym zagrożeniem jest muszka plamkoskrzydła (Drosophila suzukii). Atakuje ona dojrzałe, fermentujące owoce, składając w nich jaja, co szybko prowadzi do ich zniszczenia. Należy być wyjątkowo czujnym, szczególnie w okresie dojrzewania owoców.
Jak sobie z nią radzić?
- Monitoring: Stosuj pułapki do odłowu muszki plamoskrzydłej, które pomogą wcześnie wykryć obecność szkodnika.
- Zabiegi fitosanitarne: Regularnie usuwaj opadłe, gnijące owoce z plantacji i jej okolic. Drosophila suzukii wabiona zapachem fermentation owoców będzie w wiekszym stopniu atakowała zdrowe jagody.
- Szczelna ochorna: Zwalczanie chemiczne jest trudne, ponieważ wymaga precyzji. Stosuj środki dopuszczone do stosowania w uprawie jeżyny.
Poza D. suzukii plantacje jeżyn mogą być atakowane również przez szpeciele i mszyce. Niekiedy problematyczne bywają również przędziorki czy kwieciak.
Inne aspekty agrotechniczne w uprawie jeżyny
W porównaniu z maliną jeżyna bardziej „wybacza” błędy w nawożeniu, co jest jej niewątpliwą zaletą. Trudno ją przenawozić, jednak w przypadku silnego dokarmiania roślina będzie reagowała intensywnym wzrostem. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w uprawie tunelowej, gdzie przestrzeń do prowadzenia jeżyny jest ograniczona. Z tego względu należy zadbać o solidne podpory i regularne cięcie.
Podsumowując, uprawa jeżyny jest perspektywicznym kierunkiem dla świadomych plantatorów. Jednak aby odnieść sukces, konieczne jest strategiczne podejście do produkcji. Z jednej strony obejmuje opanowanie wyzwań agrotechnicznych, takich jak walka z chorobami i szkodnikami. Z drugiej strony wymaga racjonalnego zaplanowania skali nasadzeń i dostosowanie odmian do kanałów zbytu. Tylko w ten sposób można zmaksymalizować zyski i cieszyć się rentownością uprawy.
Czytaj również: