11. Jaki typ sadzonki wybrać do zakładania nowych plantacji truskawek? 

Część. 1 sadzonki typu frigo 

Kliknij i posłuchaj jedenastego odcinka podcastu, Calfert o Uprawie w Twojej ulubionej aplikacji podcastowej;

[optin-cat id=79013]

Zapraszamy na pierwszą część materiału napisanego na podstawie podcastu Calfert o Uprawie, który rozpoczyna małą, trzyczęściową serię o typach i rodzajach sadzonek truskawek, z jakich plantator może zakładać nowe plantacje truskawek.

Do rozmowy zaprosiłem gościa – specjalistkę Olę Szulborską z Boryna Plant. Zapytam Olę o typy i rodzaje sadzonek truskawek, jak je klasyfikować. W tym artykule skupimy się na sadzonkach firgo. Po przeczytaniu tekstu będziesz wiedzieć, jakie są kategorie i do jakich upraw lub systemów dana kategoria mogłaby być wykorzystywana, kiedy najlepiej zakładać nowe plantacje z sadzonek typu frigo, czy jakieś odmiany są rekomendowane do sadzenia przy wyborze sadzonek typu frigo. Zadam Oli też najważniejsze pytanie – jakie są najczęściej popełniane błędy przy wyborze i sadzeniu frigo?
Gorąco zachęcamy do przeczytania artykułu.

Jeśli masz pytania, chcesz przedyskutować swoje wątpliwości lub zasugerować temat kolejnego odcinka, to kliknij w link ZADAJ PYTANIE i wypełnijcie formularz https://calfert.pl/zadaj-pytanie/

Bardzo prosimy, podziel się podcastem Calfert o Uprawie, ze swoimi znajomymi plantatorami, sadownikami lub warzywnikami. Za każdą recenzję, komentarz i polecenie bardzo serdecznie dziękujemy.

Podstawowy podział sadzonek truskawek – sadzonki gołokorzeniowe i sadzonki z bryłą korzeniową.

Na rynku możemy znaleźć i kupić dwie grupy sadzonek  truskawek z których założymy nową plantację. Pierwsze z nich to sadzonki z bryłą korzeniową, do których zaliczamy sadzonki doniczkowane typu plug plants (inaczej zwane sadzonkami doniczkowymi) i sadzonki tray plants (niekiedy potocznie nazywane mrożoną doniczką). Drugi rodzaj, najbardziej popularny, to sadzonki gołokorzeniowe – zielone kopane, frigo i WB (wielokoronowe).

Podział ten jest istotny, bo inny rodzaj sadzonek wybierzemy do plantacji pod osłonami – w tunelu lub w szklarni, a inny w przypadku uprawy w otwartym polu, na plantację zakładaną na płask czy na podwyższonych zagonach. Podział sadzonek na gołokorzeniowe i z bryłą korzeniową, jest ważny od kontem techniki sadzenia. Ponieważ innymi urządzeniami i technikami sadzi się sadzonki z głoym korzniem a inaczej z bryła korznową. 

Czy go każdego systemu uprawy nadaje się każdy typ sadzonki?

Odpowiedź brzmi: nie, a precyzyjnie rzecz ujmując, aspekt związany z wyborem systemu uprawy truskawek i doboru sadzonek należy dobrze przekalkulować pod kątem kosztów i potencjalnych zysków z takiej plantacji, oraz pod kątem możliwości i zasobów posiadanego gospodarstwa. Jest to istotne, ponieważ wybór zarówno systemu uprawy, jak i typu sadzonki niesie za sobą konsekwencje prowadzenia takiej uprawy w postaci ponoszenia kosztów. Chcemy móc zarobić na uprawie truskawek godziwe pieniądze, a nie tylko dużo się napracować. 

Sadzonki frigo są dość uniwersalne, bo nadają się do każdego rodzaju plantacji – zarówno tej pod osłonami, jak i pod gołym niebem, przy czym ostatecznie możemy uzyskać inne efekty jeśli chodzi o plonowanie, a co za tym idzie i rentowność prowadzonej uprawy.

Co to są sadzonki frigo?

Sadzonki frigo to obecnie najpopularniejszy typ sadzonek przeznaczony do zakładania plantacji truskawek. Pozyskiwane są jesienią z roślin matecznych, sortowane pod względem wielkości średnicy korony, po czym są zamrażane i przetrzymywane w chłodni, w temperaturze od -1do -2oC. Wiosną lub latem  są rozmrażane tuż przed wysadzeniem na miejsce stałe, gdzie rozpoczynają wegetację. Sadzonki frigo po rozmrożeniu bardzo szybko zaczynają wegetację, należy więc niezwłocznie posadzić je na plantacji i zadbać o odpowiednią ilość wody w glebie. Dobrą praktyką jest zamoczenie roślin tuż przed posadzeniem w roztworze preparatów stymulujących wzrost systemu korzeniowego. Należy wspomnieć, iż tuż przed sadzeniem sadzonek warto przygotować 100 l wody, do której należy dodać 0,3% preparatu HUMIK i zamoczyć rośliny przed wysadzeniem do gleby. 

Jeśli nie prowadzimy kondycjonowania sadzonek przed wysadzeniem, to tuż po posadzeniu należy je podlać, wykorzystaując 2,5 l/ha HUMIK + 3 l/ha ASKAN. Po upływie 7-14 dni trzeba wykonać podlewanie z wykorzystaniem stymulatora systemu korzeniowego HUMIK, w dawce 5 l/ha wraz z preparatem ASKAN, w dawce 6 l/ha. Czynność należy ponowić za pomocą fertygacji. Pamiętajmy, że sadzonki typu frigo niemal natychmiast po rozmrożeniu rozpoczynają wegetację poprzez wypuszczenie nowych młodych zielonych tkanek tworzących masę liściową. To bardzo ważne, bo w przypadku większych, kilkuhektarowych plantacji, trzeba dobrze rozplanować prace przygotowawcze, zanim sadzonki zostaną dostarczone, aby były bardzo szybko wysadzone na miejsce stałe, gdzie zaczną budować masę liściową i system korzeniowy. 

[optin-cat id=75273]

Wszystkie odmiany truskawek mogą być produkowane jako sadzonki frigo, nie w każdym punkcie sprzedaży można jednak kupić każdą odmianę. Na rynku jest ich bardzo wiele, a możliwość sprzedaży jest uzależniona od posiadania licencji. Może się zatem zdarzyć, że trzeba będzie poszukać odmiany, na której nam szczególnie zależy w kilku szkółkach lub autoryzowanych punktach, zajmujących się sprzedażą licencjonowanego i oryginalnego materiału nasadzeniowego.

Kategorie sadzonek frigo

Wśród sadzonek frigo istnieje podział na klasy, oznaczenie determinuje przede wszystkim wielkość korony mierzona w milimetrach. Te klasy (od najmniejszej – B-  do największej – A++-) to:

• B,
  

• A-,
  

• A,
  

• A+,
  

• A++.

Jak łatwo się domyślić, klasy sadzonek przekładają się bezpośrednio na ich cenę. Składając zamówienie, należy zatem zastanowić się, kiedy sadzonki będą sadzone do gruntu, oraz kiedy plantator zechce zebrać z nich pierwsze plony. Im wcześniej zamierzamy posadzić rośliny na miejsce stałe i nie zakładamy wprowadzenia ich w okres owocowania w rodku sadzenia, tym mniejszą sadzonkę można zamówić.

Z jakimi ryzykami musimy się liczyć, wybierając małe sadzonki, które przywozimy na plantację? O tym mówią Albert i Ola w 11. minucie nagrania – posłuchaj koniecznie!

Niestety klasa klasie nierówna, o tym trzeba pamiętać podczas zakupów. Wielkości roślin w danych klasach mogą się różnić od siebie w zależności od szkółki, w jakiej zostały sadzonki wyprodukowane, oraz miejscu, w którym zostały kupione. W niektórych, zagranicznych szkółkach, te różnice mogą być spore. Dla przykładu – sadzonki klasy B ze szkółki włoskiej będą miały 5-7 milimetrów, a z holenderskiej mogą mieć 7-9 milimetrów. Trzeba zatem zwracać uwagę na średnicę korony roślin wyrażoną w milimetrach, nie tylko na samo oznaczenie klasowe, aby porównywać ze sobą materiał nasadzeniowy typu frigo pochodzący z różnych europejskich szkółek. 

Kategoria sadzonek frigo, a system uprawy tuskawek

Omówimy teraz postępowanie i dobór sadzonek frigo dobierając następujące kryteria:

Pod względem systemu uprawy; 

• uprawa roślin w otwartym polu, 
• w glebie na płask lub w glebie na podwyższonych zagonach, 

 Pod względem terminu zakładania nowych plantacji z sadzonek frigo. 

• rośliny sadzone wczesną wiosną (na przełomie marca i kwietnia),
• rośliny sadzone wiosną (w maju-czerwcu),
• letni okres sadzenia (czerwiec-lipiec).

Jak już wcześniej wspomniano, im wcześniejszy termin sadzenia, tym mniejsze sadzonki można wybrać (frigo B, A-) – takie rośliny potrzebują najwięcej czasu na rozbudowanie systemu korzeniowego, masy liściowej i powiększenie średnicy korony. Im później będziemy sadzić rośliny, tym większe sadzonki musimy zakupić, szczególnie jeśli rozważamy wprowadzenie ich w okres owocowania w roku sadzenia. Od tego jakiej klasy sadzonki wybierzemy, zależy także sposób dalszego postępowania. Sadzonki frigo klasy B wejdą w okres kwitnienia po upływie około 4 tygodni po posadzeniu, warto wtedy przyciąć kwiatostany, aby rośliny umacniały swój system korzeniowy i zbudowały odpowiednio silne korony, bo owoce, które by ewentualnie wydały, będą niskiej jakości. Wybór takich sadzonek będzie się zatem wiązał także z późniejszym, większym nakładem pracy na zabiegi pielęgnacyjne związane z ręcznym usuwaniem pojawiających się kwiatów na młodych roślinach.

Rozważmy inną sytuację – wybieramy sadzonki A+ lub A++ i nie obcinamy kwiatów, dążąc do owocowania w tym samym sezonie, owoce powinny pojawić się po około 8 tygodniach po ich posadzeniu. Ten przypadek daje nam dwie możliwości do wyboru i pozwala sterować zbiorami. Pierwsza możliwość to wczesne posadzenie sadzonek, mające na celu wejście roślin w okres owocowania w maju, gdy ceny za owoce truskawki są bardzo atrakcyjne, owoców jest mało i pochodzą głównie z upraw pod osłonami, a druga opcja sterowania terminem zbioru przy pomocy sadzonek typu frigo, to sadzenie późne, z terminem owocowania roślin przypadającym na lipiec, aż do połowy sierpnia, gdy owoców zaczyna brakować na rynku, a ceny za nie, są atrakcyjne dla plantatorów. 

Kiedy najpóżniej nalezy zakłądać plantację z sadzonek frigo? 

Na to zadane pytanie każdy plantator odpowie inaczej. Zdarzają się takie kwatery, które z sadzonek frigo są zakładane w połowie sierpnia, albo i nawet we wrześniu. Wiemy już z praktyki plantatorskiej, że bardzo późne sadzenie truskawek – na przełomie sierpnia i września – odbija się negatywnie na plonie, który jest zbierany w kolejnym sezonie. Znane są nawet przypadki skrajne, w których sadzonki frigo posadzone na początku września, w kolejnym sezonie nie zakwitły i nie wydały owoców. Zwracamy każdemu plantatorowi uwagę na ten aspekt fizjologiczny, jeśli w jednym roku zakłada plantację, aby móc zbierać owoce w możliwie najwyższym potencjale plonotwórczym dla danej odmiany w kolejnym sezonie. 

Zatem zdaniem specjalistów sadzonki typu frigo powinny być wysadzone na miejsce stałe najpóźniej do początku lipca, aby przez lipiec można było prowadzić prace pielęgnacyjne, w tym usuwanie kwiatostanów, odpowiednie nawodnienie, nawożenie, ochronę roślin. Dzięki temu na okres około połowy sierpnia, gdy truskawki odmian tak zwanych czerwcowych rozpoczynają inicjację pąków kwiatowych, rośliny były gotowe na tworzenie możliwie jak największego potencjału plonotwórczego, który przez plantatora zostanie zebrany w kolejnym sezonie wegetacyjnym. Sadzonki frigo kosztują konkretne pieniądze, dlatego zwracamy uwagę, aby w roku sadzenia jak najlepiej zadbać o rośliny, przygotować je do wiązania pąków kwiatowych i wprowadzić je z maksymalnie możliwym potencjałem plonotwórczym w kolejny sezon wegetacyjny. Takie postępowanie i co za tym idzie sadzenie do początku lipca, jest ekonomicznie uzasadnione, które są wymierne dla zysku plantatora. 

Zalety i wady sadzonek frigo

Dużo już powiedzieliśmy na temat sadzonek frigo, przyszedł czas na omówienie ich wady i zalet. 

Zacznijmy od zalet sadzonek typu frigo.

Najważniejszą jest niewątpliwie krótki czas oczekiwania na pełne potencjalne owocowanie – już po mniej więcej roku mają niemal pełne owocowanie, według potencjału jakim dysponuje wybrana odmiana. Na konto zalet należy zapisać także bardzo długi termin możliwości sadzenia roślin – od kwietnia, aż do lipca. Kolejny plus to przechowywanie – dzięki niewielkiemu mrożeniu niesprzyjająca pogoda nie stanowi problemu – można przetrzymać sadzonki do czasu, aż posadzenie ich będzie możliwe, pod warunkiem że w czasie przechowywania i transportu utrzymywana jest temperatura od -1° C do -2°C. 

A co z wadami sadzonek typu frigo?

Jeśli natomiast chodzi o wady, to należy zacząć od tego, że po rozmrożeniu sadzonki należy posadzić maksymalnie w ciągu 2-3 dni, ale nie później niż piątego dnia. Kolejnym minusem jest fakt, iż sadzonki frigo są gołokorzeniowe, nie mają masy liściowej i po posadzeniu próbują ją nadbudować bardzo szybko, co nie jest spójne z potrzebami plantatora, któremu zależy na rozbudowie systemu korzeniowego. Trzeba zatem wiedzieć, jak umiejętnie o nie zadbać – tutaj jeszcze raz przypominamy o stymulatorach systemu korzeniowego zapewniających prawidłowe przyjmowanie się roślin na miejscu stałym, HUMIK i ASKAN.

Na minus należy zaliczyć także fakt, iż rośliny gołokorzeniowe mają większe wymagania odnośnie do sposobu sadzenia, muszą być umieszczone w glebie pionowo. Podwinięcie korzenia często powoduje słabsze owocowanie lub nawet blokuje rozwój systemu korzeniowego i doprowadza w konsekwencji do zamierania rośliny. Aby ułatwić sadzenie, zbyt długi korzeń można przyciąć, lecz nie więcej niż o 30% jego pierwotnej długości.
Jak widać, wszelkie błędy związane z niewłaściwym sadzeniem obarczone są podwyższonym ryzykiem.

Polecamy zwrócić uwagę na sadzak. To narzędzie do ręcznego sadzenia truskawek frigo i zielonych. Ułatwia prawidłowe, pionowe umieszczanie systemu korzeniowego sadzonek w glebie. 

Wymiary: długość: 26cm szerokość: 5cm Wysokość: 12cm Waga: 450g Narzędzie wykonane z metalu. 

 

Kontakt do Oli Szulborskiej i całego zespołu Boryna Plant znajdziesz na stronie, https://borynaplant.pl/kontakt

Jeśli masz pytania dotyczące systemów uprawy truskawek, to proszę zadaj nam swoje pytania. Skorzystaj już teraz z zakładki ZADAJ PYTANIE.

Bardzo prosimy, podziel się tym podcastem Calfert o Uprawie, ze swoimi znajomymi plantatorami, sadownikami lub warzywnikami. Za każdą recenzję, komentarz i polecenie.

Bardzo Serdecznie dziękujemy za Twoją uwagę.

Do usłyszenia w kolejnym odcinku podcastu Calfert o Uprawie!

Zapraszają: Jarosław Barszczewski oraz Albert Zwierzyński.

Music and Sound effects obtained from https://www.zapsplat.com